Artikelen Reacties

VrijSchrijven » algemeen » Vrijheid en Verraad van schrijven

Vrijheid en Verraad van schrijven

‘Schaamteloosheid is het kenmerk van literatuur’ kopte Volkskrant magazine 13-11-2011 uit het interview met Connie Palmen over haar nieuwe boek ‘Logboek van een onbarmhartig jaar’. ‘Waarheidsbegrip is volkomen ongeschikt om welk geschreven product dan ook te beoordelen’ zegt zij over haar nieuwste boek.  Het boek heb ik nog niet gelezen maar met bovenstaande en deze zin ‘Schrijven is starten met liegen, verdichten en selecteren’, ben ik het helemaal eens.

 De interviewster vraagt haar: dek je, je hiermee nu al in tegen de critici die wellicht zullen vragen ‘waarom maakt Connie Palmen dit allemaal openbaar over de staatsman (Hans v Mierlo) van wie we allemaal een beetje houden’? En ook ‘waarom zit het Judas thema in dit boek’? Connie Palmen zegt: ‘mensen vergeten dat een 2e betekenis van verraad ‘openbaring is’. Zij geeft aan dat ‘de essentie van literatuur en ook dit logboek is dat je iets openbaart wat op geen enkele andere manier gekend of geweten kan zijn’.

 Met schrijven kleur je de werkelijkheid soms opzettelijk en soms omdat je geheugen niet op tijd met de goede informatie komt. Ook ik als Vrijschrijver van dit blog schrijf vanuit mijn brein waar ergens mijn hele bestand aan ervaringen als herinneringen vastliggen. Het brein zoekt en selecteert en filtert daaruit naar mijn werkgeheugen. Wat wij denken noemen is zoeken in het geheugen zegt Ap Dijksterhuis. (Het slimme onbewuste). We verkleuren feiten naar fictie. Ervaringen worden een verhaal en we passen de verhalen aan naar een waarde om onszelf en anderen te overtuigen. We vertrouwen ons eigen verhaal.

 

Catharina

Geschreven door

Geplaatst onder: algemeen

9 Reacties op "Vrijheid en Verraad van schrijven"

  1. Jaap Siemons zegt:

    Schrijven kan ook een poging zijn om een zo waarachtig mogelijke weergave te geven.

    1. Catharina zegt:

      Zeker zal biografisch schrijven zo waarachtig mogelijk zijn. Het woord mogelijk zegt al veel. Waar ik op doel is de selectie en verdichting die je als IK maakt bij het schrijven vanuit je herinnering en interpretatie van ervaringen. Die is onderhevig aan ‘(ver)kleuring’ van de werkelijkheid zoals die was. Meerdere personen bij een zelfde situatie registreren ieder een verschillende interpretatie daarvan en slaan die op in het geheugen. Volgens Damasio, neuro-wetenschapper, chirurg en schrijver en in ‘Het zelf wordt zich bewust’ beschrijft hij hoe ingewikkeld dat proces is om een herinnering weer in het bewustzijn terug te halen. In het heden wil je een herinnering of aantekening ook nogal eens (on)gunstiger beschrijven. Daarnaast wat meer poëtisch gezegd verkleurt de tijd herinneringen. Overigens ben ik een gretige lezer ook van Connie Palmen.Catharina

    2. Ferrie Veen zegt:

      Hi Jaap, ik denk dat de poging kan.
      Bijv. via een dagboek formule, of een strikt documentaire aanpak van je leven.
      Toch is ook scepcis geboden.
      Neem het voorbeel van Palmen.
      Zij houdt, hield van Van Mierloo.
      Wellich schrijft zij al haar gevoelens en denkbeelden uit…
      Maar… is dat dan ook de waarheid??
      Zij kan denken dat het zo is of was… maar zij kan zich ook vergissen.
      Bijv. door haar afkomst, door haar gender, door een obsessie…
      Of wat dan ook.

    3. Jeanette zegt:

      Hallo Jaap!
      Ja ik denk dat je gelijk hebt dat we via schrijven en herschrijven ook een poging kunnen ondernemen dichterbij een zo waarachtig mogelijke weergave te komen.
      In het schrijfproces maken we wegingen. Keuzes die creeren.
      In hoeverre denk jij dat in dit proces van herschrijven een bevestiging van de ‘eigen’ visie is opgenomen?

      En dan iets heel anders: hoe heb jij dit blog gevonden? Vrijschrijven is recent gestart :-)

  2. Ferrie Veen zegt:

    Hi Catherina,

    Uhh… boeiende stelling!
    Toch zou ik zeggen, met welke intentie, bedoeling.. schrijf je?
    Uiteraard schruif je vanuit je zelf (= de schrijver), maar hij/zij wil ook iets mede delen.
    Er is een MESSAGE!
    Palmen doet kond van haar liefde, van haar ervaringen met Van Mierlo.
    Lezen we nu iets over Van Mierlo?
    Nee, natuurlijk.
    We lezen alleen over de evraringen van Palmen MET Van Mierlo.
    Dat had korter gekund,…. en vele malen langer.
    Kennelijk was het zo voor Palmen de juiste tekst met de juiste grootte.
    We leren in haar boek Palmen kennen, en niet Van Mierlo.
    Toch leren we ook Palmen niet helemaal kennen, want dan zou je een oneindig aantal zinnen nodig hebben.
    Palmen is hier de verliefde vrouw die treurt om haar dode vriend.
    Enne… dat is al heel wat!
    Groetjes,
    Ferrie

  3. roel de haan zegt:

    Gisteren met Catherina glaasjes Beerenburg gedronken. Dat wil zeggen: zij koffie en later tomatensap, maar ik dus alcohol. Om één uur ‘s middags doe ik dat nooit, maar ik was verkouden en hoopte dat de drank zou helpen. Ik zag echter de mensen wel naar mij kijken en ik dacht: ‘Ons leven is starten met liegen, verdichten en selecteren’
    Pogingen om een zo waarachtig mogelijke weergave van mijn verkoudheid te geven, bleef slechts bij een paar keer mijn neus ophalen. Hoe kon ik anders die ontijdige Beerenburg verklaren? Maar goed, daar gaat het nu niet om. Waar het om gaat is dat ik Catherina beloofde een reactie op ‘vrijschrijven’ te geven,dat kennelijk een platform biedt om van gedachten te wisselen. Maar vaak zijn dat snelle gedachten en, eerlijk gezegd, ik probeer daar nu juist los van te komen. Dus ik weet nu al dat ik weinig reacties zal gaan plaatsen. Waarschijnlijk zal ik de verschillende- of gelijkgestemde inzichten af en toe wel lezen, maar om daar op te reageren dat past niet zo goed bij mijn manier van verwerken. Ik heb boeken nodig. Dikke boeken die mij meenemen naar gebieden waar de schrijver de tijd is kwijtgeraakt. Waar een bladzijde meer- of minder er niet toe doet. Zo’n boek als “Sferen” van Peter Sloterdijk, of het door Catherina aangehaalde boek van Antonio Damasio. Hoe dan ook, ik wens iedereen veel plezier met vrijschrijven, en ik zal jullie liegen, verdichten en selecteren met belangstelling volgen.

    1. Ferrie Veen zegt:

      Beste Roel, dank voor je reactie!
      Ik denk inderdaad dat dikke boeken geen kwaad kunnen doen. Hoewel… de Bijbel heeft veel goeds voort gebracht, maar is ook heel vaak als wapen van onderdrukking gebruikt. Dan nog iets… dikke boeken zijn ook te herleiden tot 1, 2 of 3 basis-zinnen. Een soort elementaire samenvatting. Daarom denk ik dat dikke boeken en korte stukjes (mini-essays?) elkaar heel goed verdragen. Bijv. Sloterdijk vindt kortheidshalve… dat de mens moet oefenen. De mens is een oefendier. Nou heb ik zijn boek nog niet gelezen, maar NRC, VK e.d. menen dat dit de kern is van zijn huidige opvatting. Van Sloterdijk heb ik de cynische rede/kritiek? gelezen… Heb dubbel gelegen van het lachen. Een buitengewoon komisch [en ook tragisch] boek over ons leven. Toch zou je ook dat boek kunnen samenvatten tot zoiets als… de mens bedriegt zichzelf gaarne. Ik wil maar zeggen… beide kan. Nog een klein voorbeeld… de haiku [= Japanse dichtvorm] bestaat uit 3 regels, maar wij kunnen daar in de Rtdse. haiku-groep soms een half uur over praten… over EEN haiku! Dus… naar de vrijheid… zou ik zeggen… vrijheid is N-dimensionaal… met steeds een concretisering naar iets nieuws… nieuwe handeling, nieuwe gedachte… nieuw boek :-) !! Nog een goede zondag!!! Ferrie

  4. Ferrie Veen zegt:

    Prof. Roos, Universiteit van Nijmegen, heeft een gevoelige tik op haar vingers gekregen. Als sociaal-psycholoog heeft ze onderzoek en resultaten niet geontroleerd. Daarmee de sociale psychologie een fikse douw omlaag gegeven. Haar concluie was dat vleeseters meer agressie veroorzaken. Dit blijkt nep te zijn! Dit betekent derhalve… dat vrijheid ook GECONTROLEERD moet worden. Goed nieuws!!

  5. roel de haan zegt:

    Ha die Ferry,
    Ach, ‘t gaat mij niet zozeer om dikke boeken vs. korte stukjes, Sonnema vs. koffie en tomatensap of vrijheid vs. controle. Mij zal je daar geen uitspraak over horen doen. Ieder het zijne. Maar als ik zelf mag kiezen dan raak ik het liefst de weg kwijt in een onverwachte stroom van woorden waar ik misschien wat mee kan, of in een vrolijke nevel van net een paar glaasjes teveel. Op die manier buit ik een beetje de vrijheid uit waar ik recht op denk te hebben.
    Vandaag hoorde ik iemand zeggen: “Ik probeer door het leven te laveren, maar vaak vergeet ik om de drift en de stroom en de deviatie in te calculeren” En toen dacht ik: ‘Goed zo!’
    Dus, inderdaad, je had/hebt gelijk: naar de vrijheid!
    En, wat mij betreft, de enige controle die we op die vrijheid mogen loslaten is dat we haar niet verliezen.
    Hartelijke groet,
    Roel

Geef een reactie